روشنگر شعار “سیاست ما عین دیانت ما” 10 سال در تبعید به سربرد وپس از 70 سال بارگاه او به همت آستان قدس رضوی پایگاه معنویت و فرهنگ و استقلال است.
به گزارش خبرنگار مهر، شهید مدرس عالمی متفکر و صریح اللهجه که به جایگاه نمایندگی مجلس بها می داد و هیچگاه برخلاف مصالح ملی و امور مذهبی گامی برنداشت، در حالیکه نماینده کشور انگلستان قصد زرخرید کردنش را داشت با شهامت گفت:” اگر این پول ها بماند، تا آخر خرج سقوط رضا خان خواهد شد.”
مدرس زندگی را ساده می گذراند وحتی در نجف برای معاش خود کارگری می کرد و امام خمینی از نمایندگان مجلس خواستند به شیوه این مرد زندگی کنند.
مدرس سیاستمداری استوار بود
حجت الاسلام محمود مرویان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در بین بزرگان دین و دانش که در سده اخیر و در دوران سیاه رضا خانی می زیسته اند کمتر کسی را به استواری و جامعیت شهید مدرس می توان یافت.
وی می افزاید: او در همه عرصه ها الگو و سر آمد زمانه خویش بود، با آنکه سیاستمداری توانا و تیز هوش بود، دینداری با خدا ترس و با تقوا نیز بود.هم متفکر بود و هم اهل تلاش .
وی تاکید می کند: مدرس فروتن بود و ساده زیست مرد مبارزه با استبداد بود و در عین حال در بین مردم و در فکری گشایش مشکلات ایشان بود.
وی با اشاره به اینکه مدرس ” اجتهاد دینی” را با درایت سیاسی ” قرین می دانست می افزاید: امام بزرگوار ما از برخی شخصیت ها ی معاصر خویش نام برده اند و گاه آنان را ستوده اند اما نسبت به شهید مدرس شیفتگی ویژه ای در کلام امام مشهود است.
وی در توضیح بیشتر بیان می کند: امام خمینی گاه می فرمود:” مدرس حال هم زنده است.مردان تاریخ تا آخر زنده هستند.”
امام درباره انتخابات می فرمود: سعی کنید مثل مرحوم مدرس را انتخاب کنید .البته مثل مدرس که به این زودی ها پیدا نمی شود شاید آحادی مثل مدرس باشند.
وی یادآور می شود: مرحوم مدرس از شاگردان مرحوم آخوند خراسانی، که هر دو از رهروان فقهی و نیز مبارزه با استعمار و استبداد در جریان فتوای تنباکو بودند به شمار می رود.
وی می گوید: دوستان هم درس او مراجع بزرگ شیعه مانند سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبدالکریم حائری بودند و در عین حال او سفارش به ورود درسهای تفسیر و نهج البلاغه به برنامه های درس طلاب داشت.
مدرس ساده زیست بود
وی با بیان اینکه تحصیل معارف دین برای مدرس اهمیت خاصی داشت بیان می کند: مدرس زندگی ساده و با قناعت را دراین مسیر تحمل می کرد، در نجف با عملگی در روزهای تعطیل درس زندگی را تامین می کرد.
وی می افزاید: مدرس خویش را پاسدار ” شریعت ” می دانست و عدول از قوانین شرعی را رضایت نمی داد، آنگاه که به مجلس آمد، خود را در مقام حفاظت از دیانت یافت.
حجت الاسلام مرویان توضیح می دهد: در تدوین قانون عدلیه برخی دل سپردگان به غرب مثل مشیر الدوله که آن زمان وزیر عدلیه بود، خواستند تا با ترکیب ملقمه ای از قوانین شرع و موازین محاکم غربی، طرحی را به اجرا برسانند، مدرس که ریاست کمیسیون عدلیه مجلس را برعهده داشت و دریافته بود که آرام آرام بسوی حذف قوانین شرع پیش می روند، با شهامت در مقابل آن طرح ایستاد.
وی می گوید: در عین حال ایشان به روحانیون سفارش کرد:” اگر شما به عدلیه و وزارت معارف لرزید و کوتاهی کنید، نا اهلان جای شما را می گیرند در دستگاه قضایی هرج ومرج می شود و مملکت دچار عدم امنیت می گردد وقتی مملکتی امنیت و آسایش نداشت هیچ چیز در آن مملکت وجود ندارد.”
وی می افزاید: مدرس زمانه خود را به خوبی می شناخت و در حدود میسور به درک مقتضیات عصری، همت می گماشت و بر آن اساس موضع می گرفت و همچون پاره ای از هم صنفانش به حرمت مدارس جدید فتوی نداد.
مدرس حامی رشد تعلیم وتربیت در ایران بود
حجت الاسلام مرویان تاکید می کند: مدرس با شهامت به تبلیغ و ترویج “رشد تعلیم” پرداخت به عنان مثال از طرح اختصاص نیم درصد برای ایجاد و احداث مدارس ابتدایی در روستاها دفاع می کرد.
وی می افزاید: مدرس به تخصص های جدید نیز اهمیت می داد و به هنگام طرح ” اعزام محصل به خارج” از آن انتقاد کرد اما از موضع ضد تخصص با آن برخورد نکرد بلکه ابتدا گفت: ” فرمایشاتی فرمودند که 10 نفر محصل بروند خارجه برای اینکه متخصص بشوند در علم مهندسی، عقیده بنده این است که 10 تا کم است صد تا هم کم است ما متخصص زیاد می خواهیم .”
وی می افزاید: مدرس سپس از شیوه اعزام به خارج انتقاد کرد و گفت: در دوره هایی که گذشته در همین مجلس، متجاوز از 200 نفر بیشتر را تاکنون به خارجه فرستادند در صورتی که متخصص که سهل است، متخصص درجه دوم و درجه سوم هم گیرمان نیامد، باید راهی پیدا کرد که این درد علاج بشود.
حجت لاسلام مرویان در خصوص برخورد این عالم وسیاستمدار برجسته با توسعه تکنیک های جدید دفاعی می گوید: مدرس در راستای لزوم توسعه تکنیک جدید به وسعت صنایع دفاعی نظر داشت و آن را تو صیه می کرد.
وی می افزاید: مدرس می گفت: باید پولی که بابت خرید این نجس ها (مشروبات الکلی) از مملکت خارج می شود، صرف خرید کارخانجات شود امروز جنگ از زمین به هوا رفته باید صرف ایجاد کارخانه هواپیما سازی، اسلحه سازی و توپ شود.
وی ادامه می دهد: همچنین مدرس نظام وظیفه اجباری را به مصلحت کشور و قانونی مشروع و بر هر مسلمان واجب می دانست.
کشورها برای پیشرفت به مالیات نیازمندند
وی با اشاره به اینکه مدرس در زمان خویش به ضرورت مساله مالیات و کارآمدی آن پرداخت بیان می کند: مدرس می گفت: مالیات از شئون ولایت امر است و کشورها در راه پیشرفت به آن نیازمندند و نمی توان نام آن را خمس و زکات نهاد.
حجت الاسلام مرویان در مورد دوره نمایندگی مجلس مرحوم مدرس می گوید: او در دوران ممتد نمایندگی به مجلس بها می داد و ارج آن را می شناخت و از سرمایه گذاری در راه آن دریغ نداشت.
وی می افزاید: مدرس این مسئولیت خود را جدی گرفت وتا زمانی که مجال دادند از حضور و پی گیری مسئولیت های نمایندگی خودداری نکرد.
وی توضیح می دهد: امام راحل بارها تاکید کردند که مردم همچون مدرس را برگزینند و نمایندگان مجلس بسان او عمل کنند.
حجت الاسلام مرویان در تبیین گوشه ای از شخصیت نمایندگی مجلس مدرس بیان می کند: مدرس در نمایندگی مجلس شهامت داشت و صریح اللهجه بود، اگر مصلحتی را می یافت، مداهنت در آن را صلاح نمی یافت و سازشکار نبود.
وی با اشاره به اینکه مدرس به اندیشه سیاسی خویش مطمئن بود می افزاید: مرحوم مدرس می گفت:” مقلد هیچیک از رجال نیستم” و در نامه ای به احمد شاه می نویسد :” شهریارا ! خداوند دو چیز را به من نداده است یکی ترس و دیگری طمع و هر کس با مصالح ملی و امور مذهبی همراه باشد من هم با او هستم و الا فلا.”
تطمیع در مدرس کارگر نبود
حجت الاسلام مرویان می افزاید: مدرس در نطقی آزادگی وحریت خویش را بیان می کند : ” هیچ رئیس الوزراو وزیری نیست که در این مجلس بگوید، مدرس یک تقاضایی از من کرده است یک کاغذ در هیچ وزارتخانه ای ندارم و هیچ تقاضایی از کس نکردم و نمی کنم”
وی بیان می کند: این روحیات است که به مدرس، شهامت می بخشید هیچکس توان آن را نداشت که از زندگی شخص او خرده بگیرد و طمع او را به وی گوشزد کند، از زد وبندهای او خبر دهد و اورا منفعل کند یا ساکت نماید.
وی بااشاره به اینکه تطمیع ها در مدرس کارگر نبود می افزاید: نماینده انگلستان به قصد زر خرید کردن مدرس پیش وی آمد اما مدرس به او پاسخ داد : جز سکه زر در روز روشن نخواهد پذیرفت وبه فرستاده رضا خان که جهت تطمیع پول آورده بود گفت: اگر این پول ها بماند، تا آخر خرج سقوط رضا خان خواهد شد.
مدرس اهتمام به وقت مجلس داشت
حجت الاسلام مرویان می افزاید: مدرس شان مجلس را می شناخت، لذا به طرح امور غیر ضرور در آن اعتراض داشت و به انتظار مردم از مجلس به خوبی واقف بود و امید داشت که مجلس به وظایف اصلی خویش بپردازد نه به بحث های بی مورد.
وی توضیح می دهد: مدرس در هنگام تمدید دوره دوم مجلس می گفت: ” در انقلاب است، هر جا که حکومت ندارد آکل وماکول است و ابدا در مذاکرات یک ماهه مجلس این مذاکرات را نمی کنند، اگر می خواهید بنشینید و در اساسه مملکت و کیفیت فقرا و نظم مملکت و دفع مفسدین یک ماه نه شش ماه بنشینید.”
عقاید مخالف را تحمل می کرد
حجت الاسلام در خصوص اینکه نمایندگان باید مثل ایشان تحمل عقاید را داشته باشند می گوید: شان مجلس شنودن مذاکرات و مباحثات است، آنانکه از سعه صدر بی بهره اند و فقط چماق زبان را حمایل می دارند، نمایندگان نیکی نیستند.
وی می افزاید: باید به منتخبان ملت از هر سلیقه و اندیشه ای فرصت داد که آراء وافکار خویش را مدلل سازند و ابراز کنند، مدرس در این باره روش خویش را بیان می کند: ” من خودم صاحب عقیده خلاف بودم (در زمینه قرارداد وثوق الدوله معروف به قرار داد 1919) و همه آقایان بودند که مخالفت کردیم وضعیت هم خیلی سخت بود حبس وتبعید بود صاحبان عقاید مختلف بودند لکن خدا شاهد است که من یک لفظ توهین آمیز نسبت به موافقین قراداد نگفتم زیرا این اختلاف نظر سیاسی بود.”
اساس باید مصلحت ملت باشد
حجت الاسلام مرویان تاکید می کند: این شیوه مرضیه درسی از مدرس است که جبهه گیری های حزبی و گروهی را اساس موضعگیری ها قرار ندهیم و باید به صحت وسقم اندیشه ها دست یافت و از طعن به این وآن خود داری کرد و اساس را بر تبادل افکار و جستجوی مصلحت ملت گذاشت.
مدرس نماینده اعیان نبود
وی می افزاید: مدرس خود را نماینده اعیان نمی شناخت، خود را از توده مردم می دانست، وابسته به جریان های سیاسی یا احزاب چپ و راست آن زمان نبود.
وی با بیان اینکه مدرس با مردم بود و گفته های خود را با آنان مطرح می کرد می گوید: او کسی نبود که به رفت وآمد در مراکز نشست رجال دلخوش کند و زندگی در میان مردم را فراموش کند.
وی در احوالات مدرس می افزاید: روزی مدرس از مجلس به خانه اش می رفت، عده ای همراه او بودند سر کوچه از مشهدی عبدالکریم بقال می خواست که ماست بخرد، شروع کرد به صحبت کردن با او که امروز در مجلس چه شد و چه گفتیم و چه کردیم ! یکی از همراهان بعدا می گوید: آقا شما سیاست مملکت را برای یک بقال می گویید؟ مدرس جواب می دهد:” اینها موکلین من هستند باید بدانند ما چه کاری می کنیم.”
مسئولیت انتخاب اصلح به عهده مردم است
حجت الاسلام مرویان در خصوص توجه مدرس به انتخابات می گوید:مدرس به نوع انتخاب می اندیشید، او می دانست که سرنوشت امور را مجلس را تعیین می کند و از این رو به گزیدن بهترین ها در این منصب عنایت داشت و آن را توصیه می کرد.
وی ادامه می دهد: وقتی که از شرایط انتخاب شوندگان سخن به میان بود مدرس اظهار می کرد: ” آرزو می کنیم روزی را که اطراف مجلس شورا، به ملت اعلان انتخابات شود و هیچ شرایطی هم معین نشود، منتخبین خودشان بدانند که چه کسی را انتخاب کنند و منتخب هم بداند که چه کسی لایق این مقام است وکدام باید منتخب شود.”
وی با بیان اینکه مدرس تمام مشکلات را در لوایح تصویبی مجلس وضعف آن تلقی نمی کرد می افزاید: مدرس به مردم هشدار می داد که ” بخش عمده مسئولیت بر دوش خود مردم است، مردم با انتخاب نمایندگان شایسته و توانمند، قادرند که لوایح مطلوب و پیشرفت امور را شاهد باشند”
حجت الاسلام مرویان یادآور می شود: مدرس 10 سال در غربت تبعید به سر برد و در گوشه ای زیست اما از اهداف خویش عدول ننمود و ذره ای از معتقدات خود تردید نکرد.
زندگی من دشوار است حتی لحاف و نان ندارم
ملک اشعرای بهار که از یاران دوران مجلس او بوده حکایتی رانقل می کند که شرائط سخت اواخر عمر مدرس را نشان می دهد: ” روزی ورقه کوچکی به خط مرحوم مدرس در شهر مشهد بدست آقا شیخ احمد بهار مدیر روزنامه بهار می رسد، این ورقه ها را یک نفر از آن امنیه ها محض رضای خدا می آورد و به بهار می دهد مدرس در آن نوشته بود: ” زندگی من از هر حیث دشوار است. حتی لحاف و نان ندارم”
مدرس مرد تسلیم نبود و در تبعید با آن جسم نحیف هم در مرز ایران شهر خواف برای رضا خان یک خطر محسوب می شد.
- مدیر سایت
- اخبار عمومی
یک پاسخ
صحبتهای حجت السلام مرویان با عکس فوق تناسب نداره ایشون مهندس باهنر بودند