مردم کاشمر به شبهای قدر «شبهای احیاء» می‌گویند و در این شبها به شب زنده‌داری می پردازند که این احیاءداری با آداب و رسوم و آیین خاصی انجام می‌شود.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، مردم کاشمر به شبهای قدر «شبهای احیاء» می‌گویند و در این شبها به شب زنده‌داری می پردازند که این احیاءداری با آداب و رسوم و آیین خاصی انجام می‌شود.
در این زمینه علی اکبر خلیلی، پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر در گفت‌وگو با ایکنا گفت: در این شبها معمولاً در سفره‌های افطاری که در خانه‌ها، منازل و مساجد برپا می‌شود خرما و نان جو وجود دارد تا با تاسی از امیرالمومنین(ع) غذایی ساده و بی‌ریا صرف شود.
وی گفت: بساط توزیع انواع غذاهای نذری در این ایام بر پاست. اغلب خانم‌ها به ویژه در شب نوزدهم، بیست و یک و بیست و سوم ماه رمضان در منازل آش می‌پزند و در بین همسایه‌ها و افراد بی‌بضاعت توزیع می کنند تا همگان در این شب ها افطار غذایی داشته باشند.
وی با اشاره به این که در این شبها مردم قبل از غروب آفتاب غسل شب قدر انجام می دهند و با توجه به ایام شهادت امیرمؤمنان(ع) سیاه‌پوشند جهت شرکت در مراسم ویژه این ایام به مساجد، تکایا و امامزاده ها رفته و همه با هم به قرائت دعای جوشن کبیر می‌پردازند و سپس یک روحای روی منبر رفته و علاوه بر بیان مسائل و احکام شرعی به بیان رشادتها و فضائل امیرالمؤمنین(ع) پرداخته و سپس قرآن به سر انجام می شود.
وی با بیان اینکه مردم کاشمر قدر شبهای قدر و فضیلت آن را می دانند و اغلب از فرصت توبه و استغفار در این ایام نهایت استفاده را می‌کنند و از خداوند آینده ای توأم با موفقیت و معنویت آرزو می کنند.
این پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر به برپایی مراسم تعزیه خوانی در شهر و روستاهای کاشمر در ایام شهادت حضرت علی(ع) اشاره نمود و گفت: در روز نوزدهم معمولاً در روستاها تعزیه خوانی با موضوع حضرت علی(ع) و در روز بیست و یکم هم در شهر کاشمر و هم در روستاها تعزیه خوانی شهادت آن حضرت برگزار می شود که در این تعزیه مراسم قنبرخوانی که یکی از آواهای آیینی ماه مبارک رمضان در کاشمر است که با اشعاری مذهبی در بیان ویژگی های امام اول شیعیان از زبان قنبر خادم حضرت علی(ع) خوانده می شود که این مراسم با استقبال خاصی برگزار می گردد.
این پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر با اشاره به این که از شب ضربت خوردن حضرت علی(ع) تا پایان شب بیست و سوم لحن مناجاتها و شب خوانی ها تغییر می کند و به سمت واقعه شهادت حضرت علی(ع) سوق می یابد که در برخی روستاها از آن به عنوان مقتل خوانی نام برده می شود، گفت: در راز و نیاز به درگاه الهی که در شبهای احیا توسط مؤذن ها و افراد خوش صدا در مساجد کاشمر انجام می گیرد از آواهای آیینی ایرانی به ویژه در مایه حجاز که یکی از بهترین مایه‌های مناجات بوده است، استفاده می شود.
وی اظهار کرد: مردم در شبهای احیا اغلب تا نزدیک اذان صبح در مساجد و تکایا حضور دارند و ضمن خواندن نمازهای مستحبی و قرائت قرآن مجید به راز و نیاز پرداخته و اعمل ویژه این شبها را انجام می دهند.
خلیلی با بیان این که در کاشمر در روز بیست و یکم رمضان مراسم ویژه ای برگزار می شود، گفت: پس از آن که جمعیت انبوهی برای قرائت نماز ظهر و عصر در مسجد جامع حضور می‌یابند جمعیت چشم‌گیری در حسینیه حیدری تجمع کرده و در قالب چند دسته عزاداری از محل حسینیه حیدری به سمت مسجد جامع حرکت نموده و در مسجد جامع مورد استقبال نمازگزاران و مسئولان شهر در مسجد جامع قرار می گیرند و پس از ورود آنان به مسجد برنامه ها در اختیار مداحان وعزاداران هیئت حیدری قرار می گیرد و این عزادارن با سوز و گداز خاصی به عزاداری برای امام اول شان می پردازند.
وی یکی از جذاب ترین برنامه ها در مسجد جامع را برپایی مراسم تعزیه با عنوان «قنبر خوانی» عنوان نمود و گفت: پس از اتمام مراسم عزاداری و سینه زنی عزاداران، تعزیه آغاز می شود و فردی در نقش قنبر و فردی در نقش امیرالمؤمنین به اجرای حرکات تعزیه می پردازند و قنبر از ابتدای حرکت به سمت خانه امام علی(ع)، اشعاری در مدح و منقبت سیدالاوصیا می خواند و حاضران با ذکر صلوات و تکرار برخی ابیات، او را همراهی می کنند و نهایتاً با رسیدن به در خانه حضرت علی با حالتی ویژه به دیدار و ملاقات امام که پس از ضربت خوردن در بستر بیماری افتاده می شتابد که این بخش برنامه همراه با آه و ناله و بسیار حزن انگیز است.
این پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر با بیان این که در شب بیست و سوم ماه رمضان نیز مراسم احیا و عزاداری در اماکن مذهبی برپاست گفت: اغلب در این مراسم به صورت نمادین مجلس ختمی برای حضرت علی(ع) گرفته می شود بدین ترتیب که حین عزاداری و سینه زنی عزاداران یکی از قاریان قرآن سوره مبارکه «الرحمن» را قرائت می کند.
وی اظهار کرد: مردم کاشمر معتفدند در شبهای قدر پرونده همه مورد بررسی قرار می گیرد و اسامی آنهایی که قرار است تا سال آینده دار فانی را وداع نمایند مشخص می شود لذا مردم در این شبها بیش از سایر مواقع به استغفار و دعا برای آمرزش گناهان می پردازند.
فهرست