یکی از معضلات جدی شهر که همواره باعث ناامنی، اختلال در رفت وآمد، بدمنظره‌کردن چهره شهر، ایجاد آلودگی های صوتی و بصری و گاهی اشغال مساحت زیادی از معابر شده است، مشاغل مزاحم است. همه ما روزانه بارها شاهد مشکلات به وجود آمده توسط این مشاغل هستیم و این در حالی است که مسوولان بارها وعده ساماندهی این مشاغل را داده‌اند.
بر اساس بند 20 ماده 55 قانون شهرداری‌ها، جلوگیری از ایجاد و تأسیس همه اماکن که به نحوی موجب بروز مزاحمت برای ساکنان یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست، به عهده شهرداری می‌باشد و شهرداری موظف به تعطیل، تخریب یا انتقال صنف به خارج از شهر است. آنچه مشخص است تاکنون در انجام این مهم عزم جدی در شهرها وجود نداشته است به طوری که در گفتگو با تعدادی از کسبه خیابان جمهوری اسلامی کاشمر که در زمره مشاغل مزاحم محسوب می‌شوند، آنان از مشکلات موجود در شهرک نیمه صنعتی گلایه دارند.
غیر از زمین هیچ امکاناتی در شهرک صنعتی وجود ندارد
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) – منطقه خراسان، صفایی یکی از درب و پنجره‌ساز ان کاشمری می‌گوید: شهرداری به ما اعلام کرد باید محل کسب مان را به شهرک صنعتی منتقل کنیم اما آنجا غیر از زمین هیچ امکاناتی از قبیل آب، برق و . . . وجود ندارد، حتی حداقل آب برای ساخت و ساز کارگاه موجود نیست و ما این توان را نداریم با تانکر آب به آنجا ببریم.
وی افزود: از همه مهم‌تر هنوز خیابان کشی و آماده‌سازی شهرک انجام نشده تا بدانیم قرار است چه اتفاقی بیفتد و چه طرحی اجرا شود .
محمدی، یکی دیگر از کسبه که در همین خیابان جوشکاری می‌کند، ادامه می‌دهد: سال‌هاست در محل کسبم به صورت استیجاری مشغولم. هشت سال قبل قطعه زمینی در شهرک نیمه صنعتی خریداری کردم و با وجود افزایش کرایه مغازه‌ام تاکنون نتوانسته‌ام آن قطعه زمین را سر و سامان دهم و محل کسبم را به آنجا منتقل کنم.
وی می‌گوید: قبول دارم که پیاده‌رو را اشغال کرده‌ام و شغلم جزء مشاغل مزاحم است و هر روز ترس از این دارم که شهرداری وسایلم را از پیاده‌رو و خیابان جمع کند به همین خاطر با سختی هزینه خرید قطعه زمینی را در شهرک نیمه صنعتی فراهم کردم اما متأسفانه به دلیل نبود امکانات هنوز نتوانسته‌ام آنجا را سر و سامان دهم.
وی می‌گوید : اگر می‌دانستم سال‌ها طول می‌کشد تا شهرک نیمه صنعتی روبراه شود همین مغازه‌ام را از صاحبش خریداری می‌کردم تا مجبور به پرداخت اجاره ی بالا نباشم .
کاسب دیگری می‌افزاید : سال‌ها پیش برای ساخت کارگاه در شهرک، باید هر چهارنفر یک قطعه زمین خریداری می‌کردند و طبق قرارداد هزینه آماده‌سازی، جدول‌کشی و آسفالت و… را هم می‌پرداختند درحالی که این کار وظیفه شهرداری است و این همه تأخیر در انجام این وظیفه جایز نیست.
قواره‌های زمین به درد کار نمی‌خورد
علی رشیدی، کسبه دیگری در خیابان جمهوری اسلامی که آهنگری می‌کند و محل کسبش ملکی است، می‌گوید : توان خرید زمین متری 20 تا 25 هزار تومان را در شهرک ندارد علاوه بر این قواره‌های زمین هم به درد کارش نمی‌خورد و می‌بایست قطعات زمین با دهانه شش متری باشند که حتی بعضی از آنها 100 متری‌اند .
شهرداری امکانات و زیر ساخت‌ها را آماده کند
وی می‌گوید : باید شهرداری امکانات و زیر ساخت‌ها را آماده کند تا کسبه تمایل به رفتن داشته باشند.
وی می افزاید : در مغازه‌ام برق سه فاز دارم که در صورت تخلیه مغازه و انتقال به شهرک معلوم نیست امتیاز برق سه فازم چه می‌شود .
با وجود درددل‌های کسبه فعال در حوزه مشاغل مزاحم، به نظر می‌رسد این روزها عزم جدی در شورای شهر برای عملی شدن قول‌های گذشته جهت ساماندهی مشاغل مزاحم به وجود آمده است .
عضو شورای شهر کاشمر:
تأمین امکانات و ارائه تسهیلات جهت انتقال مشاغل مزاحم به شهرک ضروری است
اسماعیل سلطان پور، عضو شورای شهر کاشمر در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه فعالیت مشاغل مزاحم در خیابان ها یکی از معضلات عمده شهر است، گفت: شهرداری از هشت سال قبل قطعه زمینی به وسعت تقریبی 20 هکتار در غرب شهر ـ ورودی جاده خلیل‌آباد ـ جهت راه‌اندازی شهرک نیمه صنعتی در نظر گرفت و از طریق مالکان و اداره اوقاف به تعدادی از مشاغل مختلف اعم از درب و پنجره‌سازی، تعمیرکار و … واگذار نموده است اما وجود برخی مشکلات در انجام کارهای اداری یا سهل‌انگاری مسوولان منجر شده این افراد علی‌رغم خرید زمین نتوانند در شهرک مستقر شوند.
وی افزود : عدم تغییر کاربری اراضی در نظر گرفته شده، محول کردن انجام کارهای زیرسازی و آماده‌سازی به خریداران، نبود امکانات مورد نیاز از قبیل آب و برق و گاز و سپردن یک قطعه زمین به چهار نفر، مشکلاتی در ساماندهی این مشاغل به وجود آورده اما طی ماه‌های اخیر ضمن تغییر کاربری اراضی، شورای شهر با ارائه تسهیلات خاصی از قبیل حذف بندهایی از قراردادهای قبلی نظیر آماده‌سازی و زیرسازی، صدور پروانه فعالیت کسبه این مشاغل در این شهرک به صورت انفرادی، تلاش نموده فعالان در حوزه مشاغل مزاحم را جهت انتقال محل کسب و کارشان به شهرک ترغیب نماید .
وی ادامه داد: هم‌چنین جهت تأمین آب از منطقه سید مرتضی انجام انشعاب ویژه شهرک توسط اداره آب در دست انجام است که تا پایان سال به اتمام می‌رسد اما در شرایط فعلی انشعاب موقت از بولوار 60 متری تأمین می‌شود .
عضو شورای شهر کاشمر گفت: برای تأمین برق نیز با توجه به تهیه نقشه شهرک شایسته است اداره برق اقدام نماید تا مالکان با امیدواری بیشتری مشغول به کار شوند.
سلطان پور تأمین امکانات مورد نیاز و ارائه تسهیلات جهت اشتغال مشاغل مزاحم به شهرک را ضروری دانست و گفت: قبول دارم که باید این کارها خیلی زودتر انجام می‌گرفت اما اکنون نیز مقدمات کار در حال انجام است و باید کار جدی گرفته شود چون انتقال این مشاغل به شهرک هم به نفع کسبه هم به نفع شهر و شهروندان است.
اگرچه یکی از دغدغه‌های تمام شهروندان، شورای شهر و شهرداری مشاغلی هستند که به آنها مشاغل مزاحم گفته می‌شود اما این مشاغل فعالیت‌های مهم و اقتصادی جامعه‌اند هر چند برای زندگی عادی مردم ایجاد مزاحمت و مشکل می‌کنند و انگار واژه «مزاحم» برای آنها به همین دلیل کار برده می‌شود چون آنها باعث ایجاد ترافیک، آلودگی بصری، صوتی و روانی شده و مشکلات متعددی برای زندگی روزمره مردم ایجاد می‌کنند که بیشتر شامل پروفیل‌کارها (درو پنجره‌سازها) آهن فروش‌ها، مصالح ساختمانی ها، تعمیرکاران و… می‌شوند، از این رو اگر خود را جای افرادی‌که در ابتدای خیابان جمهوری اسلامی ساکن هستند، بگذاریم و وقت و بی‌وقت آلودگی‌های صوتی صاحبان این مشاغل آسایش آرامش‌مان را بر هم زند یا آلودگی‌های بصری که برای رهگذران این منطقه رادر نظر بگیریم، ضرورت انتقال مشاغل مزاحم را به شهرک نیمه صنعتی بیشتر درک می‌کنیم.
موضوع مکان‌یابی و ساماندهی مشاغل مزاحم شهری مثل هر موضوع دیگری از نظر مطالعه در برنامه‌ریزی، الگو و روشی است که از طریق تجربه نظری و عملی در اکثر کشورهای پیشرفته به دست آمده از این رو به منظور رفع این گونه آلودگی‌های صوتی و زیست محیطی مشاغل شهری، نیاز به انتخاب مکان مناسب و استقرار این گونه فعالیت‌هاست چرا که فعالیت این واحدها موجب ایجاد مزاحمت و آلودگی برای شهروندان و در نتیجه کاهش کیفیت مطلوب محیط شهر می‌گردد.
اما یک روی سکه موضوع ساماندهی مشاغل مزاحم، راه‌اندازی شهرک نیمه صنعتی است، روی دیگر سکه مشکلاتی است که صاحبان این مشاغل در خصوص انتقال محل کسب و کارشان به شهرک نیمه صنعتی دارند .رییس مجمع امور صنفی کاشمر:
ناقوار‌گی قطعات زمین برای خریداران مشکل ساز شده است
در ساماندهی مشاغل مزاحم، صِرف اعمال قانون نتیجه بخش نخواهد بود
جبلی، رییس مجمع امور صنفی کاشمر در گفتگو با خبرنگار ایسنا در این خصوص گفت: حدود 500 نفر از فعالان در زمینه مشاغل مزاحم، متقاضی انتقال محل کسب شان به شهرک صنعتی اند و تاکنون طبق آمار اولیه 200 نفر ثبت‌نام کرده‌اند.
وی گفت: این افراد از اراضی اوقافی از قرار هر متری 9000 تومان زمین خریده‌اند اما قسمت‌هایی که مالک آن اشخاص بوده‌اند قیمت هر متر زمین به 25 هزار تومان می‌رسد و این امر منجر به بی‌میلی کسبه برای خرید زمین و انتقال محل کسب‌شان به شهرک صنعتی شده است .
وی افزود: هم چنین ناقواره‌گی قطعات زمین برای خریداران مشکل ساز شده است و علی‌رغم صحبت‌هایی که با شهرداری شده اعلام نموده‌اند نقشه شهرک تهیه شده و امکان تغییر وجود ندارد .
جبلی با تأکید بر اینکه ضرورت ساماندهی مشاغل مزاحم احساس می‌شود، افزود : در ساماندهی مشاغل مزاحم، صِرف اعمال قانون و متوسل شدن به ابزار قانونی بدون تعامل و همکاری نتیجه بخش نخواهد بود .
رییس مجمع امور صنفی کاشمر ادامه داد: باید تسهیلات و امتیازاتی برای افراد در نظر گرفت تا با رضایت خاطر، محل کسب و کار خود را تغییر دهند. چه بسا برخی از افراد در محلی که ملک شخصی‌شان است، به کسب و کار می‌پردازند و برای انتقال محل کارشان به شهرک نیمه صنعتی مجبور به تحمل هزینه‌هایی هستند که باید با اعطای امتیازاتی، آنان را مشتاق به تغییر محل کسب و کار نمود.
به هر حال، در شرایطی که افزایش جمعیت، مشکلات ترافیک و حمل ونقل، مشکلات زیست محیطی، آلودگی صوتی و مغازه‌های پراکنده و کوچک مربوط به مشاغل مزاحم در سطح شهر نمی‌تواند نیازهای خود را با پیشرفت شهر و زمان وفق دهد و استفاده از امکانات قدیمی باعث نارسایی در امور شهر از قبیل ترافیک، آلودگی‌ها صوتی، بصری و روانی و دهها مشکل دیگر می‌گردد باید با بررسی کمبودها و نیازهای شهری، مسوولان با مطالعه دقیق و همه جانبه، اجرای شهرک نیمی صنعتی جهت ساماندهی مشاغل مزاحم، احداث بازارچه‌های محله‌ای برای عرضه میوه‌وتره‌بار، شهرک ساماندهی جهت فروش خودرو و موتورسیکلت و . . . را مطابق با امکانات فراهم نمایند .
لیکن ساماندهی مشاغل مزاحم به این حد و با این روش راضی‌کننده نیست و باید شهرداری و شورای شهر درصدد بهبود و بالا بردن کیفیت خدمات خود باشند تا این شهرک بتواند راهگشای مشکلات موجود باشد نه آنکه برای حل معضل مشاغل مزاحم از سطح شهر، مشکل دیگری بر سرراه کسبه فعال در حوزه مشاغل مزاحم ایجاد شود به ویژه آنکه شهردار کاشمر در گفت وگویی اعلام کرده است که «با تسریع در امر آماده‌سازی شهرک و ساخت و ساز در آنجا، جهت انتقال مشاغل مزاحم اقدام می‌شود و در صورت عدم انتقال، اعمال قانون می گردد .»