کاشمر نیز همچون سایر نقاط کشورمان در شبهای قدر که به ” شبهای احیا” در بین مردم معروف است، حال و هوای دیگری دارد. شب‌هایی که مردم شهر دارالمؤمنین شب زنده داری می کنند و با آداب و رسوم و آئین خاصی مراسم احیادار ی را انجام می دهند.
محمد کریمی فروتقه پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)_منطقه خراسان، در این خصوص اظهارداشت: در این شبها معمولاً در سفره های افطاری که در خانه‌ها و مساجد برپا می شود خرما و نان جو وجود دارد تا با تأسی از امیرالمؤمنین غذایی ساده و بی ریا صرف شود.
وی در ادامه گفت: اغلب خانم‌ها به ویژه در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان در منازل آش می پزند و در بین همسایه ها و افراد بی بضاعت توزیع می کنند تا همگان در این شب ها افطار غذایی داشته باشند.
این پژوهشگر فرهنگ بومی با اشاره به اینکه در این شبها مردم قبل از غروب آفتاب غسل شب قدر انجام می دهند و با توجه به ایام شهادت امیرمؤمنان سیاه می پوشند، اظهارداشت: در این شبها اهالی کاشمر جهت شرکت در مراسم ویژه این ایام به مساجد، تکایا و امامزاده ها رفته و همه با هم به قرائت دعای جوشن کبیر می پردازند و سپس یک روحانی بر روی منبر رفته و علاوه بر بیان مسائل و احکام شرعی به بیان رشادت‌ها و فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) پرداخته و سپس مراسم قرآن به سر انجام می شود.
وی با بیان اینکه مردم کاشمر قدر شبهای قدر و فضیلت آن را می دانند،گفت: مردم کاشمر اغلب از فرصت توبه و استغفار در این ایام نهایت استفاده را می‌کنند و از خداوند آینده ای توأم با موفقیت و معنویت آرزو می کنند.
کریمی به برپایی مراسم تعزیه خوانی در شهر و روستاهای کاشمر در ایام شهادت حضرت علی(ع) اشاره نمود و گفت: در روز نوزدهم معمولاً در روستاها تعزیه خوانی با موضوع حضرت علی(ع) و در روز بیست و یکم هم در شهر کاشمر و هم در روستاها تعزیه خوانی شهادت آن حضرت برگزار می شود.
وی ادامه داد: در این تعزیه مراسم “قنبرخوانی”، یکی از آواهای آیینی ماه مبارک رمضان در کاشمر که با اشعاری مذهبی در بیان ویژگی های امام اول شیعیان از زبان قنبر خادم حضرت علی خوانده می شود، برگزار می گردد که از این مراسم استقبال خاصی می شود.
این پژوهشگر فرهنگ بومی در کاشمر خاطرنشان کرد: از شب ضربت خوردن حضرت علی(ع) تا پایان شب بیست و سوم لحن مناجات‌ها و شب‌خوانی‌ها تغییر می کند و به سمت واقعه شهادت حضرت علی(ع) سوق می یابد که در برخی روستاها از آن به عنوان مقتل خوانی نام برده می شود.
وی گفت: در راز و نیاز به درگاه الهی که در شبهای احیا توسط مؤذن ها و افراد خوش صدا در مساجد کاشمر انجام می گیرد از آواهای آیینی ایرانی به ویژه در مایه حجاز که یکی از بهترین مایه های مناجات بوده است نیز استفاده می شود.
کریمی اظهارداشت: مردم در شبهای احیا اغلب تا نزدیک اذان صبح در مساجد و تکایا حضور دارند و ضمن خواندن نمازهای مستحبی و قرائت قرآن مجید به راز و نیاز پرداخته و اعمل ویژه این شبها را انجام می دهند.
وی با بیان اینکه در کاشمر در روز بیست و یکم رمضان مراسم ویژه ای برگزار می شود، گفت: پس از آنکه جمعیت انبوهی برای قرائت نماز ظهر و عصر در مسجد جامع حضور می‌یابند جمعیت چشم‌گیری در حسینیه حیدری تجمع کرده و در قالب چند دسته عزاداری از محل حسینیه حیدری به سمت مسجد جامع حرکت نموده و در مسجد جامع مورد استقبال نمازگزاران و مسوولان شهر در مسجد جامع قرار می گیرند و پس از ورود آنان به مسجد برنامه ها در اختیار مداحان و عزاداران هیات حیدری قرار می گیرد و این عزادارن با سوز و گداز خاصی به عزاداری برای امام اولشان می پردازند.
کریمی یکی از جذاب ترین برنامه ها در مسجد جامع را برپایی مراسم تعزیه با عنوان “قنبرخوانی” عنوان کرد و افزود: پس از اتمام مراسم عزاداری و سینه زنی عزاداران، تعزیه آغاز می شود و فردی در نقش قنبر و فردی در نقش امیرالمؤمنین به اجرای حرکات تعزیه می پردازند.
این پژوهشگر فرهنگ بومی ادامه داد: قنبر از ابتدای حرکت به سمت خانه امام علی(ع)، اشعاری در مدح و منقبت سیدالاوصیا می خواند و حاضران با ذکر صلوات و تکرار برخی ابیات، او را همراهی می کنند و نهایتاً با رسیدن به در خانه حضرت علی با حالتی ویژه به دیدار و ملاقات امام که پس از ضربت خوردن در بستر بیماری افتاده می شتابد که این بخش برنامه همراه با آه و ناله و بسیار حزن انگیز است.
وی با بیان اینکه در شب بیست و سوم ماه رمضان نیز مراسم احیا و عزاداری در اماکن مذهبی برپاست، گفت: اغلب در این مراسم به صورت نمادین مجلس ختمی برای حضرت علی گرفته می شود بدین ترتیب که حین عزاداری و سینه زنی عزاداران یکی از قاریان قرآن سوره مبارکه “الرحمن” را قرائت می کند.
این پژوهشگر فرهنگ بومی خاطرنشان کرد: مردم کاشمر معتقدند در شبهای قدر پرونده همه مورد بررسی قرار می گیرد و اسامی آنهایی که قرار است تا سال آینده دار فانی را وداع نمایند مشخص می شود لذا مردم در این شبها بیش از سایر مواقع به استغفار و دعا برای آمرزش گناهان می پردازند.
فهرست
یک پاسخ
عالللللللللللیییییییییییییییییی