در کاشمر شاهد وجود نوعی نگاه سنتی به مقوله توسعه فضاهای فرهنگی هستیم.این نگاه بهطور عمده در وجه فیزیکی شهرسازی خلاصه میشود، دیدگاه مدرن بر آن است که در کنار تلاش برای ساخت و سازهای ضروری،بحث احداث مجموعههای فرهنگی با تکیه بر اهمیت وجه ذهنی و غیرمادی عنصر فرهنگ، شامل مشترکات و پیشینه و تاریخ شهر و مردمانش، نیازهای روانی و عاطفی شهروندان، نقش مدیریت کلانشهری در فرهنگسازی یا توسعه امکانات لازم و بسترسازی برای گسترش فرهنگ عمومی، جدی گرفته شود.توجه بیشتر به عناصر غیرمادی شهرسازی چون؛ زیباییشناسی شهری و پاسخگویی به نیازهای عام مردم چون آرامش، احساس امنیت و احترام اجتماعی و حقوق فردی شهروندان و نیازهای خاصتر چون هنر و فرهنگ، از ویژگیهای این دیدگاه است.
سرمایهگذاری مادی و معنوی برای بازده درازمدت فرهنگی و تأثیرگذاری مثبت بیشتر و عمیقتر بر ذهنیت شهروندان در جهت شکوفایی هرچه بیشتر نیروهای بالقوه و خلاقیتهای موجود در نسلهای مختلف جامعه در سطح کلان نیز تعریفی از توسعه فرهنگی است. بخش مهم دیگری از توسعه فضاهای فرهنگی، توجه به ریشههای فرهنگی در همه زمینهها از جمله در حوزه سازههای شهری است؛ باید همواره به سنتهای مناسب و اصولاً حفظ پوشش مناسب فضاها با در نظر گرفتن نیازهای شهری، منطقهای و محلی توجه شود.
در کاشمر توسعه فضاهای فرهنگی همچون؛ سینما، تئاتر، گالری، موزه و… چندان جدی گرفته نشده است.برای این موارد یک هم اندیشی بین بخشی ضروری است. این مکانها صرفاً عرضه گاه محصولات فرهنگی و هنریهستند ودر کنار آنها، اندیشیدن و برنامهریزی برای دیگر مصادیق چرخه هنری و فرهنگی شهر نظیر؛ مراکز تولید، مراکز پژوهش، مراکز اطلاع رسانی فرهنگی و… مورد تاکید می باشد. ساختمانهای فرهنگی و هنری بهعنوان الگوی محدوده شهری و شاخص معماری دوره محسوب میشوند. هر ساختمانی بنا به ابعاد زمین، موقعیت قرارگیری و کاربری به پیشبینی مناسب برای رفتوآمد مردم نیاز دارد. به همین دلیل مراکز فرهنگی با عملکرد کلان ضروری است که در نزدیکی مسیرهای اصلی رفتوآمد قرار گیرند، از طرف دیگر براساس استانداردها، تأمین پارکینگ این مجموعهها جزو ضروریات است.
در چند سال اخیر بحث ایجاد کتابخانه های عمومی،کتابخانه مرکزی،موزه و …در سطح شهر مطرح شده است.توجه کلاننگر به موضوعات فرهنگی در شهر و توسعه فضاها به جریان اقتصاد و اقتصاد فرهنگی شهر نیز یاری میرساند. در کاشمر بسان بسیاری از شهرهای فرهنگ محوراستان و کشوراجرای طرح ساختاری با همین رویکرد امکان پذیر است .می توان با بهره گیری از دیدگاه های معماران و طراحان پروژههای نظیر؛باغ موزه دفاع مقدس، باغ کتاب، ورزشگاه جانبازان، مرکز تئاتر حرفهای، مرکز نمایشهای آیینی، پردیسهای سینمایی،باغ پرندگان،جمعه بازار صنایع دستی،سرای قرآن و انواع فرهنگسرا ها و خانه های فرهنگ را برای جای جای شهر کاشمر تعریف کرد.
به قلم حمیدرضا بی تقصیر